Patagonië – deel 12


Rabobank
Tsja, waar beginnen we deze nieuwsbrief mee? De Rabobank! Wereldwijd heeft “onze” Rabobank een enorme invloed op het agro-industrieel complex. Ook hier in Argentinië wordt schaalvergroting, het gebruik van agrochemicals en genetische modificatie gefinancierd. De meeste producten mogen niet naar Europa vanwege de regelgeving, maar gaan naar China.
In een fotomuseum kwamen we dit fotoboek tegen. Waarin de Rabobank vooral als promotor van cultuur wordt gezien. Voor ons voelde dit best wel ongemakkelijk.

Pucara de Tilcara
Laten we verder gaan met het verleden. In Pucara de Tilcara zien we hoe ver voor de Spanjaarden een hoge mate van organisatie aanwezig was. Op een kruispunt van belangrijke wegen werd deze vesting opgebouwd. Onze gids vertelt enthousiast over de functies van gebouwen…
…en de offering van kinderen aan de goden. Hierdoor werden de goden gunstig gestemd en kwamen er mooie oogsten van het land. Zonder Rabobank zeg maar.

Steenbokskeerkring
We passeren de Steenbokskeerkring. De plek waar rond 21 december de zon niet zuidelijker gaat (zonnewende) en het startpunt is voor de noordelijke winter. Ons is niet duidelijk geworden of dat dan ook exact hetzelfde moment is dat de zuidelijke zomer begint.
Hier is een bouwwerk gemaakt dat dat uit moet beelden. Helaas is er bij het bouwen iets misgegaan en was er op 21 december niet de perfecte schaduw. Kan gebeuren.

Incacueva
We wandelen naar grotten met rotstekeningen. De daar wonende gids leidt ons rond en vertelt over vandalisme. Mensen kunnen het niet laten om ook hun eigen tekeningen te maken. Hij vindt het ook wangedrag dat de Spanjaarden hier tekeningen maakten van paarden. Voor de komst van de Spanjaarden waren hier immers geen paarden.
De echte tekeningen zijn veel ouder, maar helaas van slechtere kwaliteit, vandaar nu onze verspreiding van vandalisme. Sorry!

Slapende reuzen
Dit bizarre landschap is alleen maar goed te zien vanuit de lucht. Elke poging om dit in woorden te pakken, is gedoemd te mislukken. Vanuit onze luie stoel hebben we er uren naar zitten kijken. Met een wijntje erbij wordt het nog hallucinerender.

Natuurlijke brug
De volgende dag zijn we in dit gebied een wandeling gaan maken. De geologische processen zorgen niet alleen voor slapende reuzen, maar ook voor een natuurlijke brug. Het is  5 uur lopen, maar dan heb je ook wat. Ook hier is weer niemand, dus deze brug is er voor ons alleen. In het Spaans heet deze brug de Duivelsbrug: Puento del Diablo.

Garganta del Diablo
In de Duivelskloof maakt Cock ook eindelijk eens een selfie.

Roelien in Duivelskloof
Een stuk interessanter is natuurlijk Roelien in de echte kloof.

Kerken
We zitten in een vallei die doorloopt naar Bolivia. De Spanjaarden hebben hier een bijzondere stijl ontwikkeld om kerken te bouwen. Sober en toch elegant. Binnen hangen vaak schilderijen van de Spaanse veroveringen. Dat is dan weer wat minder religieus.

Exodus Jujuy
Zoals zo vaak in oorlogen is de gewone bevolking de dupe. Zo ook hier. Vrijheidsstrijders probeerden 200 jaar geleden de Spanjaarden te verdrijven, maar hadden daar meer dan honderd veldslagen voor nodig. De burgers kregen geen andere keus dan wegvluchten, hier bekend onder de naam van Exodus van Jujuy.

Bandera
Eén van de strijders voor onafhankelijkheid was Belgrano. Hij schonk Jujuy de eerste vlag (bandera) van Argentinië. Dat is de rechtervlag op de foto. Links de huidige vlag.

Maxima de tweede
Roelien staat hier te wuiven op het balkon van het gouverneursgebouw van Jujuy. Dezelfde plek waar ook onze Koningin Maxima heeft gewoven. Vermoedelijk had die iets meer publiek.

Ovenvogel
Formeel is zijn naam zelfs de roze ovenvogel. Hier met klei in zijn/haar bek om het nest verder af te maken. Het nest lijkt op een klei-oven.

Guirakoekoek
We blijven ons verbazen over al die vogels die voor de lens opduiken. Hier de Guirakoekoek. Een stuk kleurrijker dan de ovenvogel hierboven.

Toekan
De Toekan stond ook nog op ons verlanglijstje, bij voorkeur ergens in de vrije natuur. Maar hier alvast een eerste foto. In de stad op een hoogspanningslijn.

Mummie
Hoog in de Andes zijn drie mummies gevonden. Waarschijnlijk alle drie geofferd aan de goden. Voor de ouders was het een eer als je kind daarvoor geselecteerd werd. Iets wat wij ons moeilijk kunnen voorstellen. Toch?

Franciscokerk
Slechts zelden zijn we in het donker in een stad. Deze keer wel, In Córdoba. Bij deze de Franciscokerk by night.

Museum kwijt
Het gebeurt wel vaker dat we een museum willen bezoeken en dat de openingstijden gewijzigd zijn, of dat het “tijdelijk” gesloten is voor renovatie. Maar dit private museum over de inheemse bevolking leek helemaal van de aardbodem verdwenen. Uiteindelijk bleek dat de eigenaar overleden was en een deel van de collectie naar de (private) universiteit was gegaan.
Van een student “public relations” krijgen we een goede uitleg. Ze heeft zelf inheems bloed in de aderen en we voelen de passie. Het was de speurtocht waard.

El Rey
In Parque Nacional El Rey zijn de kuifseriema heel nieuwsgierig. Zelfs het boek over de Estancia El Rey willen ze lezen. Denken wij.

3 op een rij – deel 2
Weer drie vogels op een rij. Deze keer de Pluchekruingaaien. Die zijn meer dan nieuwsgierig, zeg maar gerust brutaal. Ze jatten zelfs het brood uit de hand van Roelien.

Majestueus
El Rey heeft een bevlogen geschiedenis. Het was een mooi oorspronkelijk bos, werd vervolgens gegeven aan een hoge officier in de onafhankelijkheidsoorlog, die maakte er een estancia met koeien van. En 50 jaar geleden werd het onteigend en tot Nationaal Park verklaard. En dus wandelen wij nu onder majestueuze bomen.

Nevelwoud
El Rey is een nevelwoud. Van boven af gezien spreken wij dan van een brocolibos. In het bos horen we soms geritsel en geblaas. De Poema?

Koeienwasplaats
Wij hebben er last van, maar de koeien ook. Het gaat dan om teken en vlooien. De estancia-koeien werden één keer per jaar door de koeienwasplaats gestuurd. Daar zaten middelen in om de vlooien en de teken te doden.

Roelienwasplaats
Roelien kiest zelf het water uit om te wassen. We voelen ons klef en plakkerig vanwege de vochtige hitte. En de muggen dwingen ons om kleding aan te houden. Dus een verfrissende duik is welkom.

9 juli 1816
Begin 19e eeuw was Spanje verzwakt door Napoleon. De Engelsen hadden dat al benut door Buenos Aires (even) over te nemen. De Argentijnen – vooral afstammelingen van Spanjaarden – zagen een kans tot onafhankelijkheid. Hierdoor hoefden ze geen belasting meer aan Spanje te betalen. De oorspronkelijke inwoners, de Indigenos, bleven “gewoon” onderdrukt.
Op de foto de zaal waar op 9 juli 1816 in Tucuman door 29 mannen de Acta de Independencia werd ondertekend.

Nunca Musk
Uiteraard houden de Argentijnen ook het wereldnieuws bij. Eigenlijk hadden wij onze namen er bij moeten schrijven. Nooit Meer Musk!

Suikerriet
Met het verbouwen van suikerriet was veel geld te verdienen. Eerst werd dat gedaan met de inzet van Indigenos. Later werden daar Afrikaanse slaven voor aangevoerd.

Eindeloos
Ook nu nog strekken de suikerrietplantages zich eindeloos uit. En machines doen het meeste werk. Deze monocultuur is gevoelig voor ziektes. Al een paar keer moest er overgeschakeld worden op een totaal andere soort suikerriet. De laatste keer was dat een soort met een veel hardere stengel en moesten alle machines versterkt worden.

Bio-ethanol fabriek
Om de marktprijzen stabiel te houden moet de overproductie weggewerkt worden. Dat gebeurt hier in een bio-ethanol fabriek.

Gemengd
Spaanse mannen verwekten, al dan niet na een huwelijk, kinderen bij de Indigenos of Afrikaanse slaven. Ook Indigenos en slaven mengden. In een museum wordt dat in tientallen plaatjes verbeeld.

Zonder koppeling
Gelukkig zaten we niet in de bergen toen de bediening van de koppeling afbrak. Nu hoefden we maar 80km over een redelijk vlakke weg te rijden. Dat betekent: auto in een middenversnelling zetten, starten en gaan. Zo haalden we toch nog 40 km per uur.
Het lassen was snel gebeurd.

Blijven lachen
Argentinië heeft een nieuw akkoord met het IMF en krijgt miljarden. In ruil daarvoor moet Milei verder met saneren. Wij zijn 2 keer de pineut: we krijgen hierdoor minder pesos voor een euro en vanwege de dalende koers van de dollar (Trump) is alles hier al duurder geworden. De Argentijnen hebben daar bovenop nog de pech dat hun inkomen of persioen niet meestijgt. Als ze al werk blijven houden.
En toch blijven lachen!

Jesús María
De Jezuïeten bouwden in 150 jaar een machtig imperium op. Op 6 estancia’s rondom Córdoba werd met inzet van slaven geld verdiend om de Jezuïeten-universiteit in Córdoba (Argentinië!) te laten groeien. De Koning van Spanje voelde zich bedreigd en joeg in 1767 alle Jezuïeten Zuid-Amerika uit.
Wij bezoeken Jesus Maria, één van die zes estancia’s. Je ziet dat de kerk niet af is, er is geen altaar. En dat kwam omdat de kerk nog in aanbouw was in het jaar 1767, het jaar dat de “pragmatische sanctie” van kracht werd.

Prijslijst
Voor de prijs van 1 molen had je 6 slaven. De Jezuïeten vonden dat best duur, dus werden voor de gevaarlijke klussen Indigenos ingehuurd. Als die gewond raakten, of erger, dan was dat geen verlies van kapitaal.

Jorge Mario Bergoglio
Deze Jezuïeten-student studeerde en woonde in Córdoba van 1960 tot 1969. Paasmaandag 2025 stierf hij als Paus Franciscus.

Week van rouw
Overal in Argentinië hingen de vlaggen halfstok. Er was een rouwperiode van 7 dagen afgekondigd. Veel Argentijnen hebben een dubbel gevoel bij “hun” paus. Het wordt niet begrepen dat hij nooit als paus een bezoek heeft gebracht aan Argentinië.

Stadsgids
In Córdoba doen we weer een free tour, deze keer met Valeria. Een bijzonder enthousiast persoon, die in de tour een dansmoment heeft ingebouwd. En verder weet ze heel veel te vertellen over de geschiedenis van de stad, zoals je hierboven hebt kunnen lezen.

Startblokken
En dan hier de afsluiting van deze nieuwsbrief: Flammie 9 en Flammie 14 komen los uit de startblokken. Ook wij moeten langzaam maar zeker gaan denken aan een terugkeer. Dat stemt best wel treurig, en tegelijkertijd is het heel leuk om jullie weer in het echt te gaan zien!
En net als trekvogels, keren wij weer terug naar Zuid-Amerika. In onze volgende – en laatste van deze reis – nieuwbrief vertellen we daar meer over.
Stuur vooral een berichtje in onze laatste moeilijke weken hier.

Ga verder naar deel 13 – de laatste nieuwsbrief vanuit Patagonië.